“De liefde voor de geel-groene druif brengt ons samen.” Aan de rand van het Haagse Laakkwartier ligt de Haagse Stadswijngaard. Een echte ‘city wijngaard’ dus, voor en door Hagenaars en Hagenezen. Een sympathiek concept. De wijngaard is ‘idyllisch gelegen’ aan het Hildebrandplein, langs het spoor, met de brandweerkazerne Laak en treinstation Moerwijk als naaste buur en midden tussen de woonflats. Gisteren ben ik er voor het eerst gaan kijken, en dat terwijl ik in Den Haag woon, vlakbij dus. Haagse Heerlijkheid in de Haagse Stadswijngaard.
“Je mag hier zelf je eigen druiven beheren. Je mag zelf kweken, leiden, snoeien en je bladpluk bepalen. Je hoeft het niet te weten en je hoeft geen expert te zijn. Je gaat het allemaal hier leren, want op dit stukje grond word je vanzelf expert. En dan mag je echt zeggen: dit stukje is van mij!”
Haagse Heerlijkheid
We worden ontvangen door Albert-Jan Sleijster, de penningmeester van Coöperatief De Haagse Stadswijngaard. Hij laat ons trots de wijngaard zien en vertelt enthousiast over het concept. In 2013 is het allemaal begonnen met crowdfunding. In 2014 werden de eerste wijnstokken geplant. En in 2016 werden de eerste druiven geoogst. Nu proeven wij op het kleine veldje tussen de wijnstokken de tweede oogst, de 2017 souvignier gris “Haagse Heerlijkheid” van de Haagse Stadswijngaard. 17 mei jl. werd deze wijn in de wijngaard samen met alle betrokkenen geproefd. Nog piepjong dus. Stevige zuurgraad. Bloemig met appel- en citrustonen. Helemaal niet slecht. Haagse Heerlijkheid. Haha, geweldige naam!
Rondo & Co.
Op de wijngaard staan drie verschillende druivenrassen: johanniter, souvignier gris (twee witte druivenrassen) en rondo (blauw ras). Voor de kenners volgt een stukje theorie.
Johanniter is een hybride ras van riesling x (seyve-villard x [ruländer x gutedel]) uit 1968 van Johannes Zimmermann in het proeflab te Freiburg. Een ras met een hoge opbrengst die een strenge snoei vereist. De smaak valt voor het gemak wat te vergelijken met riesling. Fris, licht aromatisch met citrustonen en mineraliteit. PS ruländer = pinot gris, gutedel = chasselas.
Souvignier gris wordt momenteel als veelbelovend nieuw ras ervaren. Van Norbert Becker uit 1983. Grappig genoeg is het een kruising van het bekende blauwe Bordeaux-ras cabernet sauvignon x de witte bronner. Omdat beide ouders vitis vinifera-druivenrassen (= wijndruiven) zijn, is souvignier gris geen hybride ras, maar een kruising. Subtiel detail. Meloen, wat exotisch, kruiden en een klein bittertje kenmerken dit ras. Wordt omschreven als een bloemige pinot blanc bij voldoende rijping en een kruidige pinot gris bij volle rijpheid. Heeft een roze schilletje waardoor er heel lichte rosé van gemaakt kan worden als je de schilletjes meegist.
Rondo (hier op de foto met de véraison, ofwel kleuromslag) heette oorspronkelijk Gm 6494-5. Het is een blauw hybride druivenras en is geschikt voor lichte en fruitige rode wijn. Helmut Becker ontwikkelde dit ras in Geisenheim in 1964 verder door uit de hybride zarya severa x st. laurent. In Engeland is dit zelfs het derde blauwe druivenras. Een ras met een beetje een pinot noir / Bourgogne-karakter en aroma’s van kersen, pruimen, bloemen, druiven en rook.
Daarnaast zijn recent een 30-tal Maréchal Foch (een Franse blauwe hybride uit 1911 dat fruitige en licht kruidige donkere wijnen geeft) en even zoveel palatina (een Hongaars wit hybride ras met muskaattonen) de grond in gegaan. Het zijn allemaal zogenaamde ‘nieuwe rassen’.
Band met de buurt
“Je mag hier zelf je eigen druiven beheren,” zo promoot initiatiefnemer Tycho Vermeulen zijn Haagse Stadswijngaard in een filmpje uit 2013. Hij vervolgt: “Je mag zelf kweken, leiden, snoeien en je bladpluk bepalen. Je hoeft het niet te weten en je hoeft geen expert te zijn. Je gaat het allemaal hier leren, want op dit stukje grond wordt je vanzelf expert. En dan mag je echt zeggen: dit stukje is van mij!”
Maar ook de band met de buurt is voor Vermeulen belangrijk. Bij de opening van de wijngaard op 28 september 2013 zei hij: “We willen laten zien dat we via de nodige innovativiteit en creativiteit een stuk braakliggend terrein kunnen omtoveren in een concept dat mensen samenbrengt.”
“Vorig jaar werden de wijnbladeren gewoon van de wijnstokken gejat,” zegt Sleijster. “Maar die bladeren zijn nodig omdat druiven suiker uit de bladeren halen tijdens de bloei. Nu nodigen we Turkse vrouwen uit de buurt uit als we bladeren plukken. Dan kunnen zij die verwerken in lekkere gerechten. Een workshop dolma-maken was ook nog een idee.”
Stokken leasen
Zelf je eigen druiven beheren, dat klinkt mooi, maar hoe werkt het? Sleijster (zie foto) legt het uit. “Met dit unieke concept beheer je je eigen stukje stadswijngaard.” Je least als het ware voor één jaar 10 wijnstokken. Die krijg je dan als heuse wijngaardenier een jaar lang onder je hoede. Dat kost je €199, en dat bedrag is inclusief een mini-cursus wijngaardenier op locatie. Door het jaar heen doorloop je met experts de verschillende onderdelen van de wijnbouw: wintersnoei, zomersnoei, bladpluk etc. en uiteindelijk de oogst. Op dit moment staan er zo’n 660 wijnstokken, en de stadswijngaard telt 44 cursisten die ieder tien stokken beheren. Een deel van de stokken is recent aangeplant en nog zonder ‘lease-wijngaardenier’.
Daarnaast is de stadswijngaard nu een coöperatie met negen aandeelhouders die actief de wijngaard bijhouden en dat werkt ook goed.
Wil je na de oogst nog meer ervaring opdoen als wijngaardenier, dan kun je ook nog een cursus wijnmaken doen (€95 als je al wijngaard-cursist en leaser bent). En door het jaar heen zijn er diverse gelegenheden om samen te genieten van de wijngaard en de wijn.
.
Grand Cru La Haye?
Nederwijn is dit jaar door de hete zomer meer dan ooit in de belangstelling van de media. Dat is goed. De wijngaardeniers van de Haagse Stadswijngaard willen uiteraard een mooi product maken, maar als de aandacht groeit, is er toch snel te weinig wijn. De oogst van 2017 leverde zo’n 700 flessen wijn op, te weinig om elders te verkopen, want de meeste flessen gaan op tijdens festiviteiten op de wijngaard zelf of worden meegenomen door lease-wijngaardeniers en aandeelhouders. Dus voor een heuse Grand Cru La Haye is het te vroeg. Maar gelukkig zijn er nog een paar flesjes van de Haagse Grappâh over en daarvan koop ik er eentje. Een distillaat van de schillen en pitten van de geperste druiven van de stadswijngaard, dus van een blend van johanniter en souvignier gris. Echt een heel fijn product! Zacht en zuiver en lekker fruitig.
Veel mensen leasen voor 1 kalenderjaar, de roulatie is groot. Maar het voordeel is dat er zo af en toe weer plekken vrijkomen voor nieuwe hobby-wijngaardeniers. Een leuke praktische manier om meer van het wijnvak te leren en je hoeft er niet eens ver voor te rijden. Ik denk dat ik ook maar eens een paar stokken ga leasen in 2019. Wordt dus wellicht vervolgd…
Meer info:
Meer info vind je hier.
[Fotografie: © Vinissima, 2018]
Geef een reactie